๓.๒ ประเพณีข้าวหลามจี่

ประเพณีตักบาตรข้าวหลามจี่ เพื่ออุทิศส่วนกุศลแก่แม่โพสพ ให้ช่วยคุ้มครองดูแลข้าวเปลือกในยุ้งฉางกองข้าวของตน
จัดขึ้นในวันเพ็ญขึ้น 15 เดือนยี่ (ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 2) ของทุกๆ ปี

ประเพณีตักบาตรข้าวหลามจี

ประเพณีตักบาตรข้าวหลามจี่ เดือนยี่ ที่หนองโน ชาวไท – ยวนสระบุรี เรียกตนเองว่า “คนยวน” ซึ่งอพยพมาจากเชียงแสนและตั้งรกรากอยู่ที่สระบุรี ตั้งแต่ พ.ศ. 2347 ตั้งบ้านเรือนอยู่เขตอำเภอเสาไห้ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ และอำเภอเมืองสระบุรี โดยการ อพยพโยกย้ายชาวไท – ยวน ครั้งใหญ่เกิดขึ้นในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น

 คนหนองโน ส่วนใหญ่มีเชื้อสายไท-ยวน ยังคงเอกลักษณ์ ภาษาพูด ความเชื่อเรื่องผี วิถีชีวิตเรียบง่าย และประเพณีที่ปฏิบัติกันมาตลอด เป็นบุญประเพณีของพุทธศาสนิกชนชุมชนไทย-ยวน เพื่ออุทิศส่วนกุศลแก่แม่โพสพ ให้ช่วยคุ้มครองดูแลข้าวเปลือกในยุ้งฉางกองข้าวของตน มิให้สิ่งอื่นใดมารบกวน รวมทั้งเพื่อเป็นการแสดงออกถึงความสามัคคีของชุมชนในท้องถิ่น โดยจัดขึ้นในวันเพ็ญขึ้น 15 เดือนยี่ (ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 2) ของทุกๆ ปี ก่อนงาน 1 วันซึ่งเป็นวันโกน ฝ่ายชายของแต่ละหมู่บ้านจะจัดหาไม้ข้าวหลาม (อายุประมาณ 1 ปี ไม้ไผ่อ่อนมีเตี้ยหรือเยื่อบาง) ติดอยู่ภายในกระบอกไม้ไผ่ ตัดเป็นท่อนๆ กะดูพองาม

ฝ่ายหญิงจะจัดเตรียมข้าวเหนียวแช่น้ำ ถั่วดำต้มสุก น้ำตาลทราย เกลือ จากนั้นก็ซาวข้าวเหนียวที่แช่น้ำไว้ใส่ภาชนะผสมกับเครื่องปรุงทั้งหมด ปรุงรสตามความพอใจ แล้วตักใส่กระบอกไม้ไผ่ที่เตรียมไว้ ปิดฝากระบอกด้วยใบตองพับให้แน่น จากนั้นฝ่ายชายจะนำข้าวหลามไปเผากับราวบนพื้นดินจนสุกทั่วทั้งกระบอก ทิ้งไว้จนเย็นนำมาปอกเปลือกด้านนอกออกให้เหลือแต่เปลือกด้านใน พอรุ่งขึ้นก็นำไปทำบุญตักบาตรที่วัด

นายกองค์การบริหารส่วนตำบลหนองโน กล่าวต่อว่า สิ่งที่สร้างความน่าสนใจและน่าชมคือขบวนแห่เกวียนซึ่งในแต่ละปีจะมีเกวียนข้าวของแต่ละหมู่บ้านมาร่วมงานกันครบ เกวียน แต่ละเล่มประดับประดาด้วยธงผ้าและกระดาษแก้วอย่างประณีตสวยงาม โดยเฉพาะต้นสลากภัต จะมีการประดับประดาต้นสลากภัตมีสีสัน สะดุดตา โดยภายในเกวียนแต่ละเล่มจะเป็นเสมือนตัวแทนในการบรรทุกสิ่งของที่จะนำมาตักบาตรถวายพระ

อ้างอิง

1. web site สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสระบุรี, ประเพณีตักบาตรข้าวหลามจี่ แหล่งที่มา https://www2.m-culture.go.th/saraburi/ewt_dl_link.php?nid=747 ค้นเมื่อ 23 เมษายน,

2. รูปจาก https://www.facebook.com/PrapheniTakbatrKhawhlamCiDeuxnYiThiHnxngNo/photos?locale=th_TH

3. web site mgronline, ประเพณีตักบาตรข้าวหลามจี่ แหล่งที่มา https://mgronline.com/local/detail/9630000133068 ค้นเมื่อ 23 เมษายน,

Youtube แนะนำ พิธีตักบาตรข้าวหลามจี